Dożynki

Dożynki są ważnym dniem w roku lokalnych społeczności na wsi. W sposób symboliczny kończą żniwa, wieńcząc tym samym roczny cykl prac polowych. Święto to wyraża podziękowanie za szczęśliwe zbiory i prośbę o urodzaj w przyszłych latach.

Już od XVI wieku rolnik ścinając ostatnią kiść zboża (tzw. dorżnięcie ostatnich kłosów zboża stąd nazwa dożynki), żegnał pole znakiem krzyża i wracał do domu z wianuszkiem z ostatnich kłosów zboża, uroczyście obwieszczając tym samym, że zakończył zbiory.

Z czasem wianuszek nazywany plonem zmienił się w wieniec przyozdobiony kwiatami i owocami. Wieniec święcono podczas dziękczynnej mszy świętej, a później barwny korowód niósł go do gospodarza wsi, gdzie uroczyście świętowano zakończenie prac. Zaszczyt niesienia wieńca przypadał najlepszej żniwiarce, za którą podążał odświętny korowód żniwiarzy niosących wyczyszczone i przybrane w kwiaty kosy i sierpy. Po uroczystościach wieniec dożynkowy był przechowywany przez zimę, aż nadszedł czas siewu, wtedy wykruszano z niego ziarno i wsypywano do worków z ziarnem siewnym.

Obok bochna chleba, najważniejszym symbolem dożynek jest wieniec. Symbolizuje wszystkie plony, które rodzi ziemia i z których człowiek może korzystać. Wieniec jest także wyrazem dumy i radości z zebranych plonów, stąd też dbałość o to by prezentował się okazale, zachwycając kształtem i bogactwem misternie wykonanych dodatków. Dożynkowe wieńce zgodnie z tradycją mają uosabiać urodzaj i dostatek, stąd też obok zbóż w wieniec wplatano owoce i warzywa, do środka wkładano żywe pisklęta, co miało zapewnić zdrowy przychówek w gospodarstwie. Całość przyozdabiano czerwoną jarzębiną, polnymi kwiatami oraz kolorowymi wstążkami.

Piękny zwyczaj wyplatania wieńców dożynkowych zachował się do dzisiaj nie tracąc nic na aktualności. Dożynkowe wieńce powstają w wielu sołectwach i są dziełem najczęściej kilku pań, które w zgodzie z tradycją przekazywaną od pokoleń wyplatają prawdziwe dzieła sztuki.